شناخت اختلال رفتاری در کودک
به نظر شما شناخت اختلال رفتاری در کودک از چه راهی مقدور است؟ در پاسخ به این سوال بسته به تربیت و شرایطی که کودک در آن زندگی و بزرگ می شود باید مورد بررسی قرار داد. کودکان از نظر ژنتیکی و ظاهر و جنسیت با یک دیگر متفاوت هستند اما در بروز برخی از رفتارهای اجتماعی از نشانه های یکسانی استفاده می کنند که والدین با کمی تیز بینی می توانند نسبت به شناخت و درمان آن اقدام کرد.
شناخت اختلال رفتاری در کودک
کودکان به دلیل ناتوانی در ادای کلمات و جملات پیچیده از زبان بدن خود برای بروز رفتار و خواسته خود اقدام می کنند. از جمله اخم کردن و میمیک صورت آنها و رفتارهای احساسی کمک می کند والدین پی به نیت و دلیل اشارات کودک ببرنند.
اما در برخی از موارد کودک با بروز رفتارهایی از خود آشکارا از زبان دیگری برای رساندن خواسته و حالت خود استفاده می کند. در ادامه با اشاره به برخی از رفتارهایی که کودکان انجام می دهند می توانید نسبت به خواسته و چگونگی پاسخ گویی به آن آگاه باشید.
انگشت مکیدن کودک
ما در علم روانشناسی با واژه ای به نام شخصیت دهانی مواجه هستیم که در همان دوران اولیه تولد کودک خود را بروز می دهد و نقش مهمی در بزرگسالی کودک هم ایفا می کند. عموما کودکانی که انگشت خود را مدام می مکند به نوعی دارای بار روانی و اضطرابی هستند که والدین یا محیط به او وارد می کند. یا اینکه کودک به ناب عادت ژنتیکی از والدین خود اقدام به مکیدن انگشت می کند.
پیشنهاد می شود والدین در همان دو تا سه سال اولیه نسبت به درمان آن اقدام نکنند بلکه با کم کردن و ایجاد شرایط روانی ایده ال کمک کنند کودک این عادت بد را ترک کند. از جمله رفتارهایی که باعث می شود کودک دچار تنش شود شامل دعوای والدین، مشاجره و دعواهای خانوادگی، ترساندن کودک، تنبه کردن و غیره است.
چنانچه کودک بعد از سن سه سالگی کماکان انگشت مکیدن خود را ادامه می دهد می توان با کمک روش های درمانی او را اقدام به این کار منع کرد.
شناخت اختلال رفتاری در کودک از طریق ناخن جویدن کودک
دلواپسی، تضاد فکری، محیط استرس زا، ترس آور از دلایل مهم بروز رفتار جویدن ناخن در کودکان محسوب می شود. عدم درمان جویدن ناحت در همان ابتدای دوران کودکی به عنوان یک عادت ترک ناپذیر در سنین بزرگسالی هم با کودک همراه خواهد بود.
ایجاد محیطی آرام بخش، عدم وارد نکردن استرس و تنش های عصبی و توجیه والدین کمک می کند کودک این رفتار بد را ترک کرده و زندگی عادی خود را داشته باشد. رفتارهایی دیگر نظر کشیدن مو، فشردن دندان ها و پرخاشگری بخشی از شرایط روانی کودک محسوب می شود.
لج و لجبازی کودک
کودکان بسته به محیط تربیتی با هر روز رشد مهارت دوره بزرگسالی را یاد می گیرد. به مرور با یادگیری غذا خوردن، بستن کفش، پوشیدن لباس و نظافت شخصی و غیره استقلال را آموخته و سعی می کند بدون کمک دیگران کار خود را انجام دهد.
لجبازی کودک زمانی رخ می دهد که کودک تمایلات و خواسته خود را در تضاد با دیگران می بیند. از آنجاییکه که غرور و خودخواهی بخشی از رفتارهای ذاتی انسان ها است عدم استفاده درست از آن باعث بروز اخلال لجبازی در کودک می شود.
به والدین توصیه می شود در زمانی که کودک نسبت به انجام رفتاری که هیچ آسیب و ناشایستی حساب نمی شود روی کودکان حساس نبوده و اجازه دهند با سلیقه و خواسته خود کار لازم را انجام دهند. اگر جایی خطا و اشتباه دیدن با روش های بیانی به او کمک کنند کار خود را به درستی انجام دهد. هیچوقت سلیقه خود را به کودک تحمیل نکنید.
چه زمانی می توانیم بفهمیم کودک خود لجباز شده است؟
طبق نظریه روانشناسان در صورتی که کودکی یک رفتاری را به مدت شش ماه متوالی انجام دهد می توان گفت کودک دچار رفتار لجبازی شده است. لجبازی در امور مربوط به تحصیلی، ارتباط با دیگران، دوستان، همسالان بیشتر دیده می شود.
رفتارهایی مانند مخالفت کردن با نظرات، جر و بحث های بی خودی، ناراحت کردن عمدی دیگران، سرزنش کردم دیگران مخالفت کردن، انتقام جویی و غیره از نشانه های لجبازی کودک محسوب می شود. در صورتی که والدین مشاهده کردند کودک اقدام به تمسخر والدین کرده و حرف نشنوی دارد در این صورت کودک دچار لجبازی شده است.
پیشنهاد می شود با شرکت در دوره های روانشناسی و تربیتی و به کار گیری علمی روش های برخورد با کودک این مشکل رفتاری را در همان دوران اولیه کودکی ترک نمایند.
دروغ گفتن کودک
ژان پیاژه یکی از روانشناسان معروف جهانی معتقد است که کودکان تا سن 4 سالگی با خواسته والدین همسو بوده و نظرات و پیشنهادات والدین را می پذیرند. دوست دارند رفتاری نداشته باشند که باعث شود والدین نا خشنود شوند.
با بالا رفتن سن کودک به خصوص در سن 6 تا 7 سالگی کودک با درک معانی کار بد و خوب و برخورد های مجازات گونه نسبت به کارهای بد روی به دروغگویی می آورد. این رفتار در سن 11 و 12 سالگی بیشتر در کودکان به اوج می رسد.
دروغگویی باعث ورود فشار و بار روانی و عاطفی بدی به کودکان می شود. چرا که کودک هنوز به درک درستی از تفاوت رویا و واقعیت نرسیده و لذا ممکن از از ترس مجازات شدن اقدام به درغگویی هر چند مصلحتی کنند.در چنین مواقعی والدین باید با رفتارهای درست سعی کنند به کودک راستگویی را آموزش دهند، و اگر کودک باز دروغگویی کرد از مشاورین روانشناسی برای درمان آن کمک بگیرند.
شناخت اختلال رفتاری در کودک با استفاده از کمرویی کودکان
خجالتی بودن کودک همان کم رویی محسوب می شود . نباید والدین به کودک کمرو برچسب اختلال بچسبانند. اگر این رفتار در مدرسه، ارتباط با دوستان و جامعه و تعاملات روزانه کودک بروز دهد در این صورت باید با این مشکل برخورد کرد.
خجالتی بودن بین طبیعی بودن و کنجکاوی ترس گونه به وجود می آید. کمرویی زمانی به وجود می آید که کودک با وارد شدن به محیط جدید اعتماد به نفس نداشته و ممکن است در تعامل با دیگران گوشه گیری کرده و همکاری نداشته باشد.
ما در مقاله نقش خانه بازی در پرورش کودک پیشنهاد کردیم که با شرکت کودک در بازی های گروهی با همسالان در همان بدو کودکی از دچار شدن کودک به این عارضه جلوگیری کنند. چرا که هزینه ای که برای تعرفه خانه بازی پرداخت می کنید در قبال هزینه آسیبی که در بزرگسالی رخ می دهد بسیار ناچیز است.
اعتماد به نفس و برونگرا بزرگ شدن کودک در بزرگسالی باعث می شود کودک کمرو و خجالتی نبوده و از توانمندی خوبی در ارتباط با دیگران و جامعه برخوردار باشد. رفتارهایی مانند قشقرق کردن، گریه کردن، بی حرکت شدن در یک جایی و، سکوت از دلایل وجود اضطراب در کودک محسوب می شود. لازم است والدین در این مرحله نسبت به درمان کمرویی اقدام کنند.
در آینده سعی می کنیم دیگر رفتارهایی که کمک می کند پی به شناخت اختلال رفتاری در کودک پی ببرید اشاره خواهیم کرد. امیدواریم والدین به درک اهمیت تربیت و پرورش کودک به خصوص با شرکت در خانه بازی خونه فرشته ها از بروز چنین رفتارهای بدی در دوران بزرگسالی جلوگیری کنند.
